پروتئین های شیر و اثرات سلامت بخش آنها
دكتر ایزی: شیر به سبب دارا بودن تركیبات خاص تنها ماده شناخته شده در طبیعت است كه می تواند بطور متعادل تمام نیازهای بدن شامل رشد، تامین انرژی، ساخت و ترمیم بافت ها را تأمین كند. عمده ترین خاصیت شیر كه آنرا نسبت به سایر مواد غذایی متمایز می كند، تركیب پروتئینی و وجود املاح آن به خصوص كلسیم و فسفر است.
دكتر سعیده اسمعیلی - عضو هیئت علمی انستیتو تحقیقات تعذیه ای وصنایع غذایی كشور در گفت و گو با ایسنا، درباره ارزش تغذیه ای شیر، اظهار داشت: شیر غنی از پروتئین های با كیفیت بالا است كه دارای همه اسیدهای آمینه ضروری مورد نیاز برای رشد و حفظ بافت های بدن و تأمین سلامت انسان است. به سبب ارزش بیولوژیك بالای پروتئین های شیر، این پروتئین ها بعنوان پروتئین استاندارد مرجع برای تعیین ارزش تغذیه ای سایر منابع پروتئینی در نظر گرفته می شود. همین طور پروتئین های شیر از كفایت جذب و بهره وری بالایی برخوردار می باشند.
وی افزود: پروتئین های شیر در مقایسه با سایر منابع پروتئینی، دارای غلظت بالاتری از اسیدهای آمینه شاخه دار شامل لوسین، ایزولوسین و والین است. اسیدهای آمینه شاخه دار خصوصاً لوسین، نقش مهمی در پیشگیری از اتلاف عضلانی در شرایطی كه كاتابولیسم و تجزیه پروتئین ها افزایش یافته است، ایفا می كنند. لوسین یك اسید آمینه كلیدی در متابولیسم پروتئین، خصوصاً در راه ساختن پروتئین است. علاوه بر این، پروتئین های شیر غنی از اسیدهای آمینه سولفوردار سیستئین و متیونین است. این اسیدهای آمینه در سنتز گلوتاتیون نقش دارند كه یك تری پپتید با عملكرد آنتی اكسیدانی، ضد سرطانی و ارتقاء دهنده عملكرد ایمنی است.
وی درباره تركیبات تشكیل دهنده شیر، اظهار نمود: شیر گاو عموما از آب تشكیل شده؛ بطوری كه حدود ۸۷ درصد از تركیب شیر گاو از آب تشكیل شده است. سایر تركیبات موجود در شیر عبارتند از لاكتوز (۸/۴درصد)، پروتئین (۲/۳ درصد)، چربی (۷/۳ درصد)، نیتروژن غیر پروتئینی و خاكستر (۷/۰ درصد). علاوه بر این، شیر یك ماده غذایی سرشار از تركیبات مغذی ثمین از قبیل كلسیم، ویتامین D (در شیرهای غنی شده با ویتامین D)، ویتامین A، ریبوفلاوین، پتاسیم و فسفر است. همین طور شیر منبع خوبی از اسید آمینه تریپتوفان بوده كه پیش ساز نیاسین (یكی از ویتامین های گروه ب) است. علاوه بر این، شیر حاوی تركیبات زیست فعال با خواص درمانی و دارویی شناخته شده است.
اسمعیلی با اشاره به اینكه محتوای پروتئینی شیر تقریباً برابر۳۶ گرم در هر لیتر است كه حدود ۲۱ درصد انرژی حاصل از شیر كامل را تأمین می كند، عنوان كرد: كازئین و پروتئین وی (Whey)، پروتئین های اصلی شیر هستند. كازئین حدود ۸۰% و پروتئین های Whey حدود ۲۰% از كل پروتئین های شیر را به خود اختصاص می دهند. علاوه براین، شیر بعنوان یك منبع غنی و بی نظیر پپتیدهای زیست فعال به حساب می آید.
عضو هیئت علمی انستیتو تحقیقات تغذیه در مورد نقش شیر بر سلامتی اظهار داشت: پروتئین های شیر بعنوان یك غذای عملگرا، دارای اثرات مفید شناخته شده ای بر روی سلامتی هستند. همین طور پروتئین های شیر بعنوان مهم ترین منبع غذایی پپتیدهای زیست فعال با خواص بیولوژیك و فیزیولوزیك گوناگون در نظر گرفته می شوند. پروتئین های شیر دارای اثرات وسیع در بهبود و تعدیل پاسخ های ایمنی هستند. همین طور مطالعات متعدد، عملكرد آنتی اكسیدانی، ضد سرطانی، ضد پرفشاری خون، هیپولیپیدمیك (كاهنده چربی خون)، ضد میكروبی و ضد ویروسی پروتئین های شیر را اثبات نموده اند. بعلاوه نقش این پروتئین ها در تنظیم اشتها، كاهش وزن بدن و حفظ عضلات بدن باز مورد تأیید است.
وی با اشاره به اثرات ضد سرطانی پروتئین های شیر، اشاره كرد: با عنایت به محدودیت های درمان های موجود سرطان، محققان در صدد یافتن تركیبات جدید با اثربخشی بیشتر و عوارض جانبی كمتر هستند. از این رو، در سال های اخیر توجه زیادی به نقش ضد سرطانی تركیبات طبیعی موجود در رژیم غذایی شده است. در این میان برخی تحقیقات بیان كننده اثرات ضد سرطانی پروتئین های شیر هستند. اغلب یافته های موجود در این زمینه از مطالعات انجام شده بر روی رده های سلولی و مدلهای حیوانی بدست آمده است؛ این در حالیست كه مطالعات انسانی بسیار محدود هستند. مطالعات نشان می دهند كه پروتئین ها و پپتیدهای شیر به سبب داشتن خاصیت های آنتی اكسیدانی، اثر بر سیستم ایمنی و ارتقا پاسخ های ایمنی، فعال سازی مسیرهای در رابطه با كاهش بقا و افزایش آپوپتوز و اثر بر سنتز گلوتاتیون بعنوان یكی از مهم ترین آنتی اكسیدان های داخل سلولی می توانند در پیشگیری سرطان از مفید باشند.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب