تاثیر استرس بر علائم زخم معده

دكتر محمد امانی روز جمعه در گفت و گو با خبرنگارعلمی ایرنا اظهار نمود: هرچند به سختی می توان مانع بروز برخی از استرس ها شد، اما می توان آن را مدیریت كرد و از محیط های پراسترس خارج شد.
وی به بیمارانی كه دارای درد معده هستند سفارش كرد كه به پزشك رجوع كرده تا تحت بررسی های دقیق قرار گیرند و در صورت ضرورت آندوسكوپی از آنها انجام شود.
وی با اشاره به اینكه معمولا زخم های معده با دارو بهبود می یابند، اظهار داشت: بیماری كه دچار زخم معده است، نیاز به بررسی پاتولوژی دارد و 2 ماه بعد هم باید بررسی با اندوسكوپی از نظر بهبود زخم انجام دهد.

** سیگار، قلیان و تریاك می توانند عامل تولید زخم معده باشند
وی به صدمه ها و مضرات مختلف مواد دخانی و مخدر اشاره نمود و اظهار داشت: مصرف مواد دخانی مانند سیگار و قلیان و همینطور تریاك می توانند عامل تولید زخم در معده باشند.
فوق تخصص گوارش و كبد ادامه داد: این مواد با استفاده از كاهش خونرسانی به زخم و تولید مواد سمی می توانند بهبود زخم را طولانی كرده و سبب تشكیل زخم های مزمن و گاها عامل تولید سرطان های معده باشند.
وی ادامه داد كه وجود سابقه زخم در میان اعضای خانواده، علامت مهمی است. دیده شده میكروب معده كه شایعترین علت زخم است، می تواند در میان اعضای خانواده منتقل شود.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشكی تهران اضافه كرد: سابقه جراحی های معده از دیگر عوامل موثر در تولید زخم و سرطان معده است و هرگونه جراحی در معده می تواند این خطر را افزایش دهد.

** رژیم غذایی خاصی عامل تولید زخم معده نیست
وی تصریح كرد كه رژیم غذایی خاصی عامل تولید زخم معده نیست اما نكته ای كه وجود دارد برخی مواد غذایی با افزایش اسید معده سبب ریفلاكس و برگشت اسید به دهان می شوند كه این مورد می تواند مشكلاتی را برای معده فراهم كند.
فوق تخصص گوارش و كبد اضافه كرد: هرچند در تولید زخم معده عوامل تغذیه ای مانند مصرف ترشی یا فلفل نقشی ندارند اما می توانند سبب تشدید ریفلاكس و علایم همراه بیماری شوند.
امانی به شیوع چاقی در كشور اشاره نمود و اظهار داشت: شیوع چاقی برپایه آخرین آمار بالای 30 درصد است و اگر اضافه وزن را هم در نظر بگیریم این مقدار به 60 درصد می رسد و این نشان داده است رفتار های تغذیه ای، فعالیت و تحرك جسمانی در جامعه كم شده است.

** عفونت هلیكو باكتر پیلوری مهمترین علل تولید زخم معده
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشكی تهران، عفونت هلیكو باكتر پیلوری را مهمترین علل تولید زخم معده دانست و اظهار داشت: داروهای مصرفی عامل بعدی در تولید این بیماری است.
وی اضافه كرد: عفونت هلیكو باكتر پیلوری به پوشش محافظتی معده و روده كوچك صدمه می رساند و باعث بروز زخم در اثر تماس مستقیم اسید با مجرای گوارشی می گردد و همینطور این باكتری می تواند باعث تحریك معده و التهاب این بافت می گردد كه گاستریت یا ورم معده گفته می گردد.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشكی تهران اظهار نمود: این باكتری همینطور یكی از فاكتورهای خطر بسیار شایع در مبتلا شدن به سرطان معده است.
وی اضافه كرد: برپایه بررسی های انجام شده وجود این باكتری در 80 درصد بیماران زخم اثنی عشر، 60 درصد بیماران زخم معده و در 70 درصد سرطان های معده دیده می گردد.
امانی اضافه كرد: در ایران معمولا در سنین كودكی و در تماس مستقیم با آلودگی به بدن منتقل می گردد. این میكروب می تواند با استفاده از مواد غذایی آلوده وارد بدن شده، سبب التهاب در معده و به خصوص در قسمت انتهایی آن شود.
وی بیان كرد: شیوع این باكتری در افرادی كه از لحاظ بهداشتی در سطح پایین هستند یا در كسانی كه به طور جمعی زندگی می كنند بیشتر دیده می گردد. شیوع هلیكوباكتر در درجه اول به سن و منطقه جغرافیایی وابسته بوده و همینطور شیوع آن در مردان و زنان یكسان است.
امانی با اشاره به اینكه بنظر می رسد شیوع آن در مناطقی از ایران تا 60 و حتی تا 80 درصد هم برسد، اضافه كرد: این باكتری از انسان به انسان و از طریق دهانی – مدفوعی قابل گسترش است. به عبارت دیگر این باكتری از فرد آلوده و با استفاده از مدفوع منجر به آلودگی آب و مواد غذایی شده و با مصرف مواد غیر بهداشتی منتقل می گردد.
وی اضافه كرد: شناسایی و درمان این میكروب در كسانی كه شواهد زخم معده یا علایم سو هاضمه دارند یا افرادی كه سابقه خانوادگی سرطان معده دارند یا كسانیكه بهر دلیلی قرص های ضد التهابی مثل بروفن یا آسپرین مصرف می كنند لازم است.
وی اضافه كرد: آسانترین راه تشخیص هلیكوباكتر پیلوری انجام یك آزمایش خونی است. اما اشكال این تست این است كه نمی تواند عفونت حاد یا بهبود یافته را افتراق دهد. یعنی اگر فردی عفونت گرفته بهبود یافته باز آزمایش مثبت است و در كشور ما ارزش زیادی ندارد. انجام آزمایش خون میكروب معده ارزشی ندارد و فقط سبب دلهره و نگرانی بیمار می گردد. بهترین راه شناسایی آنتی ژن مدفوعی یا تست تنفسی است.
امانی ادامه داد: آزمون جدیدتر میزان پروتئین های باكتری را در نمونه مدفوع شناسایی می كند. حدود 94 درصد بیماران دارای عفونت فعال هلیكوباكتر پیلوری آزمایش مدفوع مثبت است، و اگر درمان موفقیت آمیز باشد، نتیجه آزمایش تقریبا همه این افراد یك تا چهار هفته بعد از درمان منفی می گردد.
وی اظهار داشت: آزمایش ' تنفسی اوره ' شیوه سریع و مطمین برای شناسایی هلیكوباكتر پیلوری است و از آنجایی كه تنها باكتری های فعال را شناسایی می كند، می تواند برای آزمایش معالجه باكتری به كار رود.
وی ادامه داد: از بین بردن عفونت هلیكوباكترپیلوری كمی مشكل است و برای این كار لازم است چندین دارو، به طور همزمان مصرف شود. خیلی به ندرت ممكن است فردی كه عفونت هلیكوباكترپیلوری در او ریشه كن شده، دوباره به این عفونت دچار شود.
وی مهم ترین علت عدم موفقیت در درمان را مصرف نكردن داروها به طور مناسب دانست و اظهار داشت: امروزه به علت رعایت بهداشت، آلودگی با میكروب هلیكوباكتر پیلوری و شیوع زخم های معده و اثنی عشر در كشور روز به روز كمتر می گردد.
زخم معده به جراحات دردناكی گفته می گردد كه در جداره داخلی معده یا قسمت آغازین روده كوچك كه اثنی عشر نامیده می گردد وجود دارد. هرگاه تعادل بین اسید معده و سد دفاعی مخاط معده بر هم می خورد، زخم معده تولید می گردد.
مردم باید علایم زخم معده را بشناسند و در صورت بروز علایم خطر یا شواهد بیماری خطرناك از آن آگاه شده و سریعا برای درمان اقدام نمایند. درد معده در ذهن بیماران همراه با بیماری خطرناك، وجود زخم و گاها بدخیمی است كه معمولا این افراد نگران و مضطرب می كند.